همه ما در زندگی اهداف مختلفی را برای خود در نظر می‌گیریم و با برنامه‌های دقیق و تلاش زیاد در نظر داریم تا به آنها دست پیدا کنیم. اما پس از گذشت مدتی متوجه می‌شویم که نمی‌توانیم ایده‌آل‌هایمان را به واقعیت تبدیل نمائیم. درواقع مسئله اینجاست، تا زمانی که نتوانید دید درستی نسبت به کسب‌وکار و البته اهدافی که برای خود تعریف کرده‌اید داشته باشید، رسیدن به موفقیت تیری در تاریکی به حساب می‌آید. ابزارهای مختلفی می‌تواند در این راستا به شما کمک کند اما مطمئنا آنالیز مدل SWOT یکی از بهترین آنها به حساب می‌آید. درواقع شما با کمک SWOT می‌توانید نسبت به تمامی جوانب کسب‌وکاری که راه‌اندازی کرده‌اید و هیچ آگاهی از آن ندارید اطلاعات بدست آورده و به درک درستی برسید. حال سوال اساسی اینجاست که دقیقا SWOT چیست و چه کاری انجام می‌دهد؟ نقش آن در کسب‌وکارها چیست؟
با توجه به این مسئله که امروزه در دنیای پیشرفته‌ای زندگی می‌کنیم و برای جا نماندن از رقبا باید از تمامی ابزارهای موجود در راستای رسیدن به اهداف استفاده نمود. در ادامه این مقاله در نظر داریم توضیحاتی در رابطه با SWOT خدمت شما ارائه دهیم. با ما همراه باشید.
SWOT چیست؟
حال که می‌خواهید بدانید SWOT چیست، پس بهتر است از ابتدا شروع کنیم و به سراغ واژه SWOT برویم. SWOT درواقع از کنار هم قرار دادن حرف اول چهار کلمه؛ Strengths ( نقاط قوت)، Weaknesses (نقاط ضعف)، Opportunities (فرصت‌ها) و Threats (تهدیدها) به وجود آمده است. به عبارت ساده‌تر؛ آنالیز SWOT به شما این امکان را می‌دهد تا نسبت به نقاط ضعف، قوت، فرصت‌های پیش‌رو و البته تهدیدهای احتمالی آگاهی پیدا کرده و با مدیریت صحیح، کسب‌وکارتان را به سمت موفقیت و تحقق اهداف نهاییتان هدایت نمائید. پس از آشنایی با واژه SWOT مطمئنا این سوال در ذهنتان ایجاد می‌شود که تحلیل SWOT چگونه عمل می‌کند. باید بگوییم آنالیز SWOT که از آن تحت عنوان یک تکنیک موثر برای سنجش عوامل بیرونی و درونی یک کسب‌وکار تعریف می‌شود این توانایی را دارد تا از ارتباط میان دو عامل به نفع کسب‌وکارتان استفاده نماید.
SWOT مخفف چیست؟
وقتی جمله SWOT چیست را مطرح می‌کنیم، قبل از هر چیزی باید این مسئله را برای خودمان روشن کنیم، آیا کسب‌وکار ما از یک استراتژی منسجم و دقیق برخوردار است؟ البته این مسئله تنها در رابطه با کسب‌وکارها صدق نمی‌کند و انجام کارهای شخصی را نیز شامل می‌شود. زیرا این استراتژی‌ست که مسیر درست رسیدن به موفقیت را پیش‌روی ما قرار می‌دهد. اگر بخواهیم ساده بگوییم؛ هر استراتژی دو دسته بزرگ عوامل بیرونی و درونی را شامل می‌شود. در SWOT نیز عوامل درونی همان نقاط ضعف و قدرت شما بوده و فرصت‌ها و تهدیدها، جزء عوامل بیرونی شناخته می‌شوند. حال بهترین فرصت است که در رابطه با هر کدام از زیرمجموعه‌های عوامل درونی و عوامل بیرونی توضیحاتی خدمت شما ارائه دهیم.
استراتژی تحلیل SWOT
همان‌طور که گفته شد برای اینکه بتوانید در SWOT موفق عمل کنید باید استراتژی خوبی داشته باشید. حال در این قسمت شما را با تمامی مواردی که در آنالیز SWOT به آن نیاز دارید آشنا می‌کنیم.
S: شناخت نقاط قوت
برای اینکه بتواید نقاط ضعف و قدرت کسب‌وکارتان را پیدا کنید باید چند سوال اساسی و کلیدی را از خود بپرسید. اینکه استفاده از محصولات و یا خدمات شما چه مزایایی را برای مشتریان به همراه دارد؟ شما در انجام چه کاری را بهتر از سایر افراد هستید؟ مردم در رابطه با ویژگی‌های کسب‌وکار شما چه نظراتی دارند؟ چه فاکتورهایی کمک می‌کند تا فروش شما به مقدار قابل توجهی افزایش پیدا کند؟ زمانی که سعی می‌کنید به این سوالات در راستای بررسی و تحلیل SWOT چیست پاسخ دهید باید نقاط قوت خودتان را ارزیابی کنید. این سوالات کمک می‌کند تا مقایسه‌ی درستی در رابطه با رقبای‌تان داشته باشید.
به عنوان مثال اگر تمامی رقبای شما توانسته‌اند یک محصول با کیفیت را در اختیار مشتریان قرار دهند، مطمئنا ارائه محصول باکیفیت توسط شما نمی‌تواند یک مزیت به حساب آید، بلکه به عنوان یک ضرورت شناخته می‌شود. از همین‌رو در زمان شناخت نقاط قوت خود باید سعی کنید عامل یا عواملی را کشف نمائید که وجهه تمایز شما با سایرین و برگ برنده شما به حساب آید.
W: شناخت نقاط ضعف
پس از اینکه توانستید نقاط قوت کسب و کار خود را شناسایی نمائید، حال نوبت به دومین مسئله عوامل درونی یعنی نقاط ضعف می‌رسد. تاکنون از خود پرسیده‌اید که آیا نیاز است تا بخشی از کارمان را بهبود بخشیم؟ کدام قسمت از کسب‌وکارمان در کاهش فروش ما نقشی مهم ایفا می‌کند؟ منصرف شدن از انجام کدام کار می‌تواند روند بهبود را سرعت بخشد؟ مشتریان از کدام بخش کار ما ناراضی هستند؟ تمامی این سوالات شما را به سمت آگاهی از نقاط ضعفتان هدایت می‌کند. از همین‌رو باید در نهایت صداقت به این سوالات پاسخ دهید تا در آنالیز SWOT موفق عمل کنید.
O: ارزیابی فرصت‌های پیش‌رو
به عقیده بسیاری از متخصصین و فعالان حوزه، زمانی که می‌خواهند در رابطه با SWOT چیست توضیحاتی ارائه دهند، یکی از مفید‌ترین و لذت‌بخش‌ترین قسمت‌های آن به ارزیابی فرصت‌های پیش‌رو و البته استفاده از آنها ارتباط دارد. اما برای اینکه بتوانید فرصت‌ها را بشناسید و از آنها استفاده کنید به چه چیزی نیاز دارید؟ مطمئنا در صورت عدم در اختیار داشتن عوامل درونی و البته چشم و گوش مناسب برای دیدن وقایع اطرافتان در این مرحله به موفقیت نخواهید رسید.
زمانی که به عنوان مدیر یک کسب‌وکار شروع به فعالیت می‌کنید، مطمئنا فرصت‌های بسیار زیادی پیش روی شما قرار می‌گیرد که استفاده از آنها می‌تواند چندین قدم شما را به سمت جلو هدایت کند. در بسیاری از موارد این اتفاق می‌تواند در یک رویداد معمولی رخ دهد. از همین‌رو همواره با دقت به وقایع نگاه کنید.
به عنوان مثال؛ فرض کنید که یک سایت فروش آنلاین کتاب دارید و حال در شرف برگزاری نمایشگاه کتاب و کتابخوانی هستیم. آیا برای حضور در این نمایشگاه آماده شده‌اید یا تصمیمی برای حضور در آن ندارید؟ مطمئنا در آنالیز SWOT این یک فرصت مناسب است تا با شرکت در نمایشگاه نه تنها فروش خود را افزایش دهید بلکه برندسازی موثری نیز داشته باشید و حتی برنامه‌های مختلفی همچون تخفیفات مناسب، ارسال رایگان و… را نیز ترتیب دهید.
هر چند این مثال بسیار ساده‌ست اما نشان می‌دهد یک رویداد معمول نیز می‌تواند فرصت بسیار خوبی برای معرفی به عموم مردم و ایجاد تغییر در روند فروش شما باشد. امروزه تغییرات بسیار زیادی در سبک زندگی مردم ایجاد شده که با شناخت آنها می‌تواند فرصت‌های بسیار مناسبی را برای پیشرفت و رسیدن به موفقیت ایجاد نمود.
T: تبدیل تهدید به فرصت
یکی دیگر از عوامل بیرونی که در پرسش‌های SWOT چیست مطرح می‌شود، به تهدیدها ارتباط دارد. همه ما دوست داریم تا کسب‌وکارمان به سرعت رشد کند و از رقبا پیشی گیرد. اما مطمئنا چالش‌ها و موانع زیادی پیش‌روی ما قرار می‌گیرد اینجاست که با تبدیل تهدیدها به فرصت می‌توانیم از آن در جهت بهبود کسب‌وکار و رسیدن به موفقیت استفاده کنیم. به عنوان مثال ما روز به روز با تکنولوژی‌های جدید و البته تغییراتی در سبک زندگی مردم و حتی دولت‌ها روبرو می‌شویم این مسئله می‌تواند بازار امنی را که برای خود ایجاد کرده‌ایم تهدید کند. اینجاست که می‌توانیم با همسو شدن با تغییرات و تکنولوژی و بهره‌گیری از آن در کسب‌وکارمان آن را به یک فرصت و البته سود بیشتر تبدیل نمائیم.
-
SWOT یک تکنیک برنامه ریزی استراتژیک است که ابزارهای ارزیابی را ارائه می دهد.
-
شناسایی نقاط قوت ، ضعف ها ، فرصت ها و تهدیدها منجر به تجزیه و تحلیل مبتنی بر واقعیت ، دیدگاه های تازه و ایده های جدید می شود.
-
تجزیه و تحلیل SWOT زمانی بهترین کار را می کند که گروهها یا صداهای مختلف در یک سازمان در ارائه نقاط داده واقعی آزاد باشند.
نمونه تحلیل SWOT
مطمئنا همه ما حداقل یک بار هم که شده نام استارباکس را شنیده‌ایم. استارباکس شناخته‌شده‌ترین برند قهوه در دنیاست که در رابطه با سایر کمپانی‌های فعال در این حوزه، این مسئله یک مزیت فوق‌العاده محسوب می‌شود. مشتریان همواره عنوان می‌کنند که از اتمسفر موجود در استارباکس راضی هستند؛ آنها می‌توانند ساعت‌ها علاوه‌بر استفاده از وای‌فای مجانی کافه و انجام کارهای‌شان، نوشیدنی مورد علاقه خود را نیز میل نمایند. این کمپانی نمایندگی‌های بسیار زیادی در سراسر دنیا دارد و شرایطی را فراهم آورده تا افراد به راحتی آنها را در هرکجای دنیا پیدا کنند. تمامی این موارد جزء مزایای کمپانی استارباکس به حساب می‌آید. زیرا وفاداری تضمین‌شده مشتریان را حتی در سفرهای خارجی در اختیار دارد.
بیایید کمی عینک خوش‌بینی را برداریم و به نقاط ضعف این کمپانی نگاه کنیم، استارباکس قهوه‌ها را در تمامی کشورها به یک صورت ارائه می‌دهد و سلیقه مردم را با توجه به نقاط جغرافیایی درنظر نمی‌گیرد. این مسئله برای برخی از مشتریان یک مشکل است. از همین‌رو محصولات رقبای استارباکس را براساس ترجیحات جغرافیشان ترجیح می‌دهند. علاوه‌براین، استارباکس سیاست قیمت‌گذاری پرمیوم دارد که با انتظارات بسیاری از مشتریان همسو نیست. درواقع تمامی کشورها به اندازه کافی مردمی که درآمد بالا یا متوسط داشته باشند ندارند تا پول بیشتری بابت قهوه خود بپردازند.
در رابطه با فرصت‌ها می‌توانیم موارد زیر را عنوان کنیم؛ اینکه استارباکس به راحتی می‌تواند به کشورهای جدید دسترسی پیدا کند و مدل تجاری موجود خود را در این نقاط اعمال نماید. بازارهای فروش تازه تاسیس شده می‌تواند منبع درآمد بسیار خوبی برای این کمپانی به حساب می‌آید.
یکی از بزرگترین تهدیدها برای استارباکس، اشباع بازار آمریکاست که اتفاقا بیشتر نمایندگی‌های استارباکس هم در اینجا قرار دارد. مشتریان هر چه بیشتر به سبک زندگی سالم روی آورند، محصولات سالم را جایگزین می‌کنند.
کلام آخر
در این مقاله اعمال آنالیز ماتریس SWOT را خدمت شما شرح دادیم. شما در ماتریس SWOT به طور عمقی به آنالیز اطلاعات کمپانی مربوطه می‌پردازید مطمئنا هرچقدر تخصص شما بیشتر باشد آنالیز شما نیز عمیق‌تر خواهد شد. بهرحال نکته مهم اینجاست؛ حال شما به خوبی میدانید که جدول SWOT چیست و این آنالیز را چگونه انجام دهید. و زمانی که آنالیز سوات یک کمپانی را برعهده می‌گیرید، چگونه سوالات مهم را از سایر سوالات تشخیص دهید. آنالیز سوات این اجازه را به شما می‌دهد که تصویرسازی درستی ایجاد کرده و بر روی مهم‌ترین موضوعات تمرکز نمائید.
ثبت ديدگاه